Zeg er wat van als iemand (jou) aan pesten is. Het helpt niet alleen het slachtoffer, maar ook
jou en je (werk)omgeving.
Veel mensen aarzelen om actie te ondernemen wanneer iemand op het werk wordt gepest, misschien uit angst om zelf slachtoffer te worden. Maar in feite is het risico om gepest te worden drie keer zo groot als je niets onderneemt, zo blijkt uit een nieuw Zweeds-Noors onderzoek.
Actie ondernemen tegen pesten is niet gevaarlijk – integendeel, het risico om het volgende slachtoffer te worden neemt toe juist als je niets doet. Dat blijkt uit een nieuwe studie, “Witnessing bullying at work: Inactivity and the risk of becoming the next target”, gepubliceerd in het tijdschrift Psychology of Violence.
Het is de eerste keer dat in een onderzoek is nagegaan hoe groot het risico is dat je het volgende doelwit van de pester wordt, afhankelijk van de vraag of je ingrijpt of niet. Maar er zijn studies die aantonen dat mensen bang zijn dat ze het slachtoffer worden als ze hun mond open doen.
Michael Rosander, universitair hoofddocent psychologie aan het departement gedragswetenschappen en leren van de Universiteit van Linköping, is een van de mensen achter de studie, die werd uitgevoerd in samenwerking met het Noorse Statens Arbeidsmiljøinstitutt en de Universiteit van Bergen.
– Wij veronderstelden dat het risico op zelfbeschadiging niet zo groot zou zijn, maar het verrassende van onze resultaten is dat dit risico helemaal niet bestaat. Integendeel, het is meer dan drie keer zo hoog als jij niets doet. Wie niet optreedt, geeft indirect toestemming tot voortzetting van het pesten. Dit verhoogt ook het risico dat het jouzelf gaat overkomen.
Pesten kan moeilijk op te sporen zijn. Voor de gepeste persoon is het duidelijk dat er een patroon is, maar omstanders krijgen vaak meer een momentopname en zien het systeem misschien niet,” zegt Michael Rosander.
– Als iemand openlijk op het pesten reageert, kan dat ertoe leiden dat het voor meer mensen zichtbaar wordt. “Nou, dat was niet goed,” en dan kun je de volgende keer zelf reageren.
Een veel voorkomend verschijnsel bij pesten is dat iemand wordt “aangewezen” als de persoon die mag worden gepest, zegt Michael Rosander.
– Bijvoorbeeld, iemand die tot een minderheid behoort loopt dit risico. Als een collega dan laat merken dat “ik ben er voor jou”, is de persoon niet meer zo eenzaam en is hij niet meer de gemakkelijke prooi.
Het voordeel dat juist anderen die zich uitspreken is duidelijk voor de gepeste persoon.
– Pesten is een proces van langzaam maar gestaag afbreken, waardoor het steeds moeilijker wordt om jezelf te verdedigen. Als iemand ingrijpt, wordt het patroon waarschijnlijk doorbroken.
Maar de voordelen zijn net zo groot voor de werkplek als geheel, zegt Michael Rosander.
– Je krijgt een beter functionerende werkplek. Waar pesten is toegestaan, wordt het rommelig, onduidelijk en lever je op den duur minder goede prestaties. Het gaat dus niet alleen om menselijke waarden, het gaat ook om economische waarden.
MEER OVER DE STUDIE
Een representatieve steekproef van de Zweedse bevolking in de werkende leeftijd, op werkplekken met ten minste 10 werknemers, heeft geantwoord op vragenlijsten die waren verzonden door het Centraal Bureau voor de Statistiek van Zweden, SCB.
In de eerste enquête, die in 2017 uitging, werd hen gevraagd of zij in de afgelopen zes maanden pesten hadden waargenomen en of zij al dan niet hadden geprobeerd in te grijpen. De studie vraagt niet in detail wat de mensen deden.
Bij de follow-up van 2019 werd hun gevraagd of zij zelf het slachtoffer waren geweest, en toen bleek dat degenen die niets hadden gedaan meer dan driemaal zoveel kans liepen om zelf te worden gepest.
*** Vertaald met DeepL. correcties Henk Stuiver ***
0 reacties