Een hoger werktempo, meer stress en minder sociaal contact met collega’s. Zo ervaren veel magazijnmedewerkers in Zweden het als een steeds groter deel van hun werk is geautomatiseerd. Dat blijkt uit een nieuw rapport van de Zweedse Commerciële Werknemersbond.

In het rapport Man-Machine-Werk heeft de Zweedse Commerciële Werknemersbond onderzocht wat de impact is van nieuwe technologie op magazijnwerk en hoe de invoering en het gebruik van digitale oplossingen door werknemers wordt ervaren. Het rapport is gebaseerd op een enquête onder meer dan 900 magazijnmedewerkers.

Een op de drie respondenten gelooft dat nieuwe technologieën hun werk stressvoller hebben gemaakt en hetzelfde aantal maakt zich zorgen dat hun baan zal verdwijnen als gevolg van automatisering. Een sneller werktempo, minder mogelijkheden om hun werk te beïnvloeden en minder sociale contacten met collega’s zijn andere nadelen die naar voren worden gebracht.

Åsa Cajander, hoogleraar mens-computer interactie aan de Universiteit van Uppsala, doet al meer dan 20 jaar onderzoek naar automatisering en de werkomgeving en is niet verrast door de bevindingen van het rapport.

– Helaas hebben we nu hetzelfde probleem als toen ik in 2002 met het onderzoek begon. We zijn niet beter geworden in het opnemen van werkomgevingskwesties in de digitalisering, en tegelijkertijd is de digitalisering steeds complexer geworden. Als we 20 jaar geleden met één systeem werkten, kunnen er nu 15-20 verschillende systemen op een werkplek zijn,” zegt Åsa Cajander.

Betrek gebruikers bij de ontwikkeling
Volgens Åsa Cajander is een ingrediënt dat vaak ontbreekt bij de invoering van automatisering en nieuwe technologie de focus op de mensen die het zullen gebruiken.

– “We moeten nieuwe technologie creëren samen met degenen die deze zullen gebruiken. Mijn eigen beroepsgroep speelt hierin een belangrijke rol. Ingenieurs die technologie creëren, houden te weinig rekening met het menselijk perspectief. In plaats daarvan ligt de nadruk op rationele aspecten, zoals efficiëntie en economische waarden”, zegt ze.

Dat is ook vaak de focus bij de aanschaf van systemen. Beslissingen worden genomen op basis van economische aspecten en minder vaak op basis van de behoeften van werknemers. Åsa Cajander wijst op verschillende risico’s wanneer men zich concentreert op de aanschafprijs van een systeem. Als de nieuwe technologie niet is afgestemd op de behoeften van de werknemers, blijkt uit onderzoek dat gevoelens van zinloosheid, stress en onzekerheid op het werk toenemen, terwijl de betrokkenheid en motivatie van de werknemers afnemen.

Automatiseer de vervelende taken
– “We maken dezelfde fouten als tijdens de industrialisatie met lopende bandwerk, waarbij mensen worden aangestuurd door processen, in plaats van andersom”, zegt Åsa Cajander.

Wil technologie bijdragen tot een betere werkomgeving, dan moeten we ons perspectief veranderen, zegt ze. In plaats van overal waar mogelijk nieuwe technologie te introduceren, moeten we ons richten op de invoering van technologie waar deze voordelen voor werknemers kan opleveren.

– ‘Als je de saaie taken automatiseert, kan het werk over het geheel genomen aangenamer worden. Technologie kan het werk ook efficiënter maken, wat tot tevredenheid kan leiden als we meer gedaan krijgen”, zegt Åsa Cajander.

Competentieontwikkeling is belangrijk
Ze raadt aan om werknemers nieuwe systemen te laten testen en evalueren voordat ze worden ingevoerd.

Het rapport Man-Machine-Werk benadrukt de ontwikkeling van vaardigheden als een belangrijke maatregel om de invoering van nieuwe technologie te vergemakkelijken. Dit komt overeen met het onderzoek.

– “De ontwikkeling van vaardigheden voor werknemers is zeer belangrijk bij de invoering van nieuwe technologie. Maar veel mensen denken dat het voldoende is om een handleiding te sturen over welke knoppen wat doen, maar de nadruk moet liggen op hoe je de nieuwe technologie in je werk gebruikt om het goed te laten werken,” zegt Åsa Cajander.

Zij merkt ook op dat, hoewel er veel moet worden gedaan om betere voorwaarden te scheppen zodat nieuwe technologie het werk ondersteunt in plaats van belemmert, weinigen van ons achteruit willen gaan.

– “We kunnen zoveel klagen als we willen over nieuwe technologie en nieuwe systemen, maar tegelijkertijd wil niemand terug naar papierwerk op het werk”, zegt ze.

TIPS
Succesvolle invoering van nieuwe technologie

– Richt u op de invoering van technologie waar werknemers er echt baat bij hebben, in plaats van algemeen.

– Laat werknemers nieuwe systemen testen en evalueren voordat ze worden ingevoerd – en laat hun ervaringen de keuze van de oplossingen beïnvloeden.

De ontwikkeling van vaardigheden voor werknemers is cruciaal bij de invoering van nieuwe technologieën. Deze moet gericht zijn op hoe de werknemer de nieuwe technologie in zijn werk moet gebruiken om deze goed te laten werken.

Bron: Åsa Cajander, hoogleraar mens-computer interactie aan de Universiteit van Uppsala. 

 

(Vertaald uit het Zweeds door Henk Stuiver)

Ontdek meer van Arbostart.nl

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder