Steeds meer mensen kiezen voor een pelletkachel in hun woning: een kachel die wordt verwarmd met houtpellets. Houtpellets zijn brokjes samengeperst hout (niet te verwarren met pallets; de houten plateaus waarop je spullen kunt vervoeren). 

Pelletkachels en pelletketels zijn verbrandingstoestellen waarin, net als in andere verbrandingstoestellen, koolmonoxide kan ontstaan. Een goede werking van het toestel en een gesloten rookgasafvoer zijn dan ook belangrijk om te voorkomen dat koolmonoxide vrijkomt.

Maar daarnaast brengen pelletkachels een nieuw risico met zich mee.

In de opslagruimte van de houtpellets kan door auto-oxidatie koolmonoxide ontstaan. Auto-oxidatie is een proces waarbij spontaan koolmonoxide en kooldioxide ontstaan, zonder dat sprake is van brand of broei. Het betreft een chemische reactie van zuurstof uit lucht met de (vooral onverzadigde) vetzuren in het hout. Auto-oxidatie verloopt bij houtpellets aanzienlijk sneller dan bij andere houtproducten.

Er zijn verschillende factoren van invloed op dit proces:

  • De ‘leeftijd’ van de pellets: in de eerste zes weken na de productie produceren de houtpellets meer koolmonoxide.
  • Temperatuur: hoe warmer het is, hoe meer koolmonoxide vrijkomt.
  • Houtsoort: pellets die gemaakt zijn van dennenhout bevatten meer onverzadigde vetzuren dan pellets van sparrenhout, daardoor produceren ze meer koolmonoxide.
  • Hoeveelheid zuurstof: naarmate er meer zuurstof beschikbaar is, wordt meer koolmonoxide geproduceerd.
  • Pelletoppervlak: hoe groter het pelletoppervlak, hoe meer koolmonoxide wordt geproduceerd.
  • Mechanische wrijving: de koolmonoxideproductie neemt toe naarmate er meer mechanische wrijving is geweest.

De concentratie koolmonoxide kan in de vaak slecht geventileerde opslagruimte voor houtpellets hoog oplopen, tot dodelijke concentraties.

In zowel Nederland als in het buitenland zijn door het vrijkomen van koolmonoxide uit houtpellets incidenten geweest met dodelijke slachtoffers. Tussen 2002 en 2012 zijn er in Europa ten minste negen doden gevallen als gevolg van koolmonoxidevergiftiging doordat mensen een opslagruimte voor houtpellets binnengingen.

Bij vier incidenten betrof het personeel dat een vrachtruimte van een schip inging, bij twee incidenten betrof het personeel dat een houtpelletsilo betrad.

Drie dodelijke incidenten vonden plaats in woningen.

In Nederland zijn tot op heden nog geen incidenten geweest in particuliere huishoudens. Wel is er in januari 2018 een koolmonoxide-incident met dodelijke afloop geweest in een zwembad waar gestookt werd met houtpellets. De medewerker kwam vast te zitten in de opslag van de houtpellets en is overleden.

Zie ook website overheid.

Ontdek meer van Arbostart.nl

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder