Fabrikanten van pesticiden die in de appelteelt worden gebruikt, hebben onderzoek waaruit blijkt dat ze gevaarlijk kunnen zijn voor de menselijke hersenen in de doofpot gestopt. De resultaten zijn niet doorgegeven aan de Zweedse en Europese autoriteiten. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Stockholm.

– “Dit is een duidelijke schending van wetgeving en ethiek”, zegt onderzoeker Axel Mie, een van de onderzoekers achter de studie.

Het gaat onder meer om de stof Fluazinam, die in Zweden wordt gebruikt om schimmelaantastingen in aardappel- en uiengewassen te bestrijden. Uit dierstudies is gebleken dat de stof de hersenen van rattenpups verkleinde. Het vertraagde ook hun seksuele rijping.

Abamectine, een stof die wordt gebruikt ter bestrijding van insectenplagen in kasgewassen in de EU, waaronder komkommers, paprika’s, aardbeien, sla en kruiden, had hetzelfde effect.

Verplichting om resultaten mee te delen
Het zijn de eigen studies van de fabrikanten die deze effecten hebben aangetoond. Bedrijven zijn verplicht de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) op de hoogte te stellen van de resultaten van deze studies. Maar uit de beoordeling van de documentatie door de onderzoekers blijkt dat veel bedrijven hebben gefraudeerd.

Autoriteiten werden niet geïnformeerd
In ongeveer een kwart van de gevallen hielden bestrijdingsmiddelenbedrijven studieresultaten achter voor de EFSA. – “Ik vind dit ontstellend. Dit leidt ertoe dat de beoordelingen van de autoriteiten onbetrouwbaar zijn en dat er geen gezondheid beschermend verbod komt”, zegt Axel Mie, doctor in de analytische chemie aan de Universiteit van Stockholm.

Gevonden in speeltuinen
Fluazinam wordt ook veel gebruikt in de appelteelt in Zuid-Tirol, waar het is aangetroffen in speeltuinen. Zwangere vrouwen en kinderen in het gebied worden blootgesteld wanneer de gewassen worden bespoten en de wind de stof in de dalen verspreidt. – “Het is schandalig, ik zou geen ouder of kind willen zijn in die gebieden,” zegt Axel Mie.

Hoe gevaarlijk zijn deze producten voor mensen?
– De ontwikkeling van de hersenen is bij ratten en mensen zeer vergelijkbaar. We moeten aannemen dat als een stof de hersenen van een baby rat beschadigt, het waarschijnlijk ook ons beschadigt. Maar we kunnen deze stoffen niet testen op mensen, dat zou gevaarlijk en onethisch zijn en de wet overtreden,” zegt Axel Mie.

Maar groente en fruit niet in de winkel kopen uit vrees voor residuen van pesticiden is volgens Axel Mie geen goede strategie.

– Als je boodschappen doet en je wilt je inname van pesticiden verminderen, kun je kiezen voor biologisch voedsel. Je kunt kiezen voor voedsel dat in Zweden of binnen de EU is geproduceerd, omdat wij strengere regels hebben. Je kunt denken aan gevarieerd eten, dan krijg je niet veel van één ding binnen”, zegt hij in een interview met Morgonstudion.

De onderzoekers hebben de EFSA op de hoogte gebracht van de studies en voor verschillende van de stoffen wordt nu een evaluatie op EU-niveau uitgevoerd.

DNT is een acroniem voor developmental neurotoxicity study.

De studies worden uitgevoerd om te onderzoeken of een stof het vermogen heeft om de ontwikkeling van de hersenen negatief te beïnvloeden. Dat kan bijvoorbeeld gaan om lagere IQ-scores, een verhoogd risico op autisme of een aandachtstekortstoornis. Ze onderzoeken de grootte en structuur van de hersenen en enkele gedragsfuncties bij de ratten. De studies testen ook andere ontwikkelingsparameters, zoals de timing van het openen van de ogen en de seksuele rijpheid.

Deze informatie is overgenomen van SVT1 en vertaald uit het Zweeds door Arbostart