Nog nooit waren zoveel mensen met ziekteverlof vanwege stress, zo blijkt uit een rapport van de Zweedse Sociale Verzekeringsbank. Mentale gezondheidsproblemen zijn nu goed voor de helft van alle langdurige ziekteverloven en vrouwen worden het hardst getroffen.
Voor de millenniumwisseling was rugpijn of nekpijn de meest voorkomende oorzaak van langdurig ziekteverzuim. Naarmate het beroepsleven is veranderd, zijn ook de oorzaken van langdurig ziekteverzuim verschoven. Tegenwoordig overheersen stress gerelateerde diagnoses.
Uit het rapport “Van rugpijn tot uitputting” van het Zweedse Sociale Verzekeringsagentschap blijkt dat tussen juni 2019 en juni 2023 het aantal mensen met ziekteverlof met een stress gerelateerde diagnose stijgt van 28.000 naar 42.000. Dat is een stijging van 49 procent.
– “We zagen een kleine daling vlak voor de pandemie, maar nu is het langere ziekteverzuim door psychische aandoeningen weer toegenomen. Uit het onderzoek blijkt duidelijk dat de werkomgeving de belangrijkste factor is achter deze ontwikkeling”, zegt Ulrik Lidwall, analist bij Försäkringskassan en hoofdauteur van het rapport.
Een nadere blik op de toename in het rapport laat zien dat vrouwen 79 procent van de toename voor hun rekening nemen. In juni 2023 waren 33 200 vrouwen met ziekteverlof met een stress gerelateerde diagnose. Veel van deze vrouwen werken in de gezondheidszorg, het onderwijs en de thuis- mantelzorg. Een deel van de verklaring voor het hoge ziekteverzuim daar is een onevenwicht tussen eisen en middelen.
– Als je werkt in een werkomgeving die wordt gekenmerkt door hoge of toenemende eisen die niet in evenwicht worden gehouden door voldoende middelen, controle over je eigen werksituatie en ondersteuning en waardering, neemt het risico op stress gerelateerd ziekteverzuim aanzienlijk toe”, zegt Ulrik Lidwall.
Een kwestie van gender gelijkheid
Het feit dat vrouwen harder worden getroffen dan mannen, is volgens hem ook een kwestie van gender gelijkheid. Naast het werk wordt van vrouwen nog steeds verwacht dat ze meer verantwoordelijkheid nemen voor kinderen, huis en gezin. Dit leidt tot dubbel werk.
Een ziekteverlof als gevolg van geestelijke gezondheidsproblemen veroorzaakt door stress leidt tot gemiddeld 90 dagen ziekteverlof, vergeleken met gemiddeld 49 dagen voor andere diagnoses, volgens het rapport. En een steeds vaker voorkomende diagnose voor geestelijke gezondheidsproblemen is het vermoeidheidssyndroom als gevolg van langdurige negatieve stress. Dit is een geval van zes maanden ziekteverlof en misschien zelfs langer,” zegt Ulrik Lidwall.
Hij wil benadrukken dat de verantwoordelijkheid niet bij het individu ligt als het gaat om stress gerelateerd ziekteverzuim.
– Hoewel individuen verschillend kunnen reageren en verschillende hoeveelheden kunnen verdragen, zijn tekortkomingen in de organisatorische en sociale werkomgeving een gemeenschappelijke zorg die iedereen aangaat. Individuen moeten natuurlijk meewerken aan het creëren van een goede werkomgeving, maar de werkgever is verantwoordelijk voor het systematische beheer van de werkomgeving. En goed leiderschap is nodig om ons goed te voelen op een werkplek, wat volgens hem vooral belangrijk is in moeilijkere economische tijden.
Langdurig ziekteverzuim brengt hoge kosten met zich mee voor zowel het individu als de maatschappij, voornamelijk in de vorm van productieverlies, hogere uitgaven voor ziekte-uitkeringen en persoonlijk leed.
– Een goede werkomgeving is daarom een zeer belangrijke lange termijn investering,” zegt Ulrik Lidwall.
0 reacties