Wat is het?
De grondstof voor chroom(VI)oxide en andere zeswaardige chroomverbindingen is het chroomerts chromiet.
Door alkalische extractie bij hoge temperatuur verkrijgt men hieruit natriumchromaat (Na2CrO4), dat omgezet wordt tot natriumdichromaat (Na2Cr2O7); dit is het uitgangsproduct voor de andere chroom(VI)verbindingen.
Chroom(VI)oxide of chroomtrioxide (CrO3) is een zeswaardig oxide van chroom en de watervrije vorm of anhydride van chroomzuur (in de praktijk worden de twee namen vaak door elkaar gebruikt).
Het is een donkerrode vaste stof, die goed oplost in water en daarin een sterk zuur vormt; de pH van een oplossing van 1% CrO3 in water bedraagt ongeveer 1.
Naast chroom-6 bestaan er ook andere chroomsoorten, zoals chroom-0 en chroom-3. Chroom-0 noemt men ook wel metallisch chroom. Het zit soms bijvoorbeeld in badkamerkranen en fiets- en auto-onderdelen en zorgt dan voor een glimmende buitenlaag.
Chroom-3 komt van nature voor in de bodem, en in hele kleine hoeveelheden in water en in voedsel. Het kan ook in verduurzaamd hout zitten.
Chroom-6 kan ontstaan uit chroom-0 of chroom-3 bij het bewerken van producten. Dit gebeurt als er veel hitte vrijkomt, zoals bij schuren, slijpen, lassen, of verbranden.
Chroom-3 is veel minder schadelijk dan chroom-6, maar kan (ook) tot allergische reacties van de huid leiden. Chroom-0 leidt niet tot allergische reacties.
Waar wordt het (nog) gebruikt?
De belangrijkste toepassingsgebieden van chroomtrioxide zijn: de oppervlaktebehandeling van metalen, houtconserveermiddelen en de productie van chroom(IV)oxide (CrO2).
Chroom-6 heeft eigenschappen die goed van pas komen in bepaalde producten zoals verf en hout, omdat het roest en rotten tegengaat. Het kan er ook tijdens het maken van bepaalde producten als vervuiling in terechtkomen, bijvoorbeeld in cement of leer.
Chroom-6 zit soms ook in verduurzaamd hout. Schuttingen, paaltjes of speeltoestellen kunnen bijvoorbeeld van verduurzaamd hout gemaakt zijn. Verduurzaamd hout is behandeld (geïmpregneerd) met stoffen, zodat het minder snel gaat rotten. Chroom-6 maakt(e) deel uit van middelen om hout te impregneren . Chroom-6 kan vrijkomen als je dit hout schuurt, zaagt of verbrandt.
Chroom-6 kan in kleine hoeveelheden als vervuiling voorkomen in producten, zoals cement, leer en tatoeage-inkt. In cement kan chroom-6 in kleine hoeveelheden voorkomen, omdat het in de grondstoffen zit waaruit cement is gemaakt.
In echt leer (niet in kunstleer) kan chroom-6 in kleine hoeveelheden zitten. Buiten de Europese Unie kan chroom-6 kan zijn gebruikt bij het maken van leer door het bewerken van dierenhuiden.
Als je allergisch bent voor chroom, kan chroom-6 bij gebruik van cement of leer een allergische reactie veroorzaken na contact met de huid. Ook kan chroom-6 voorkomen in de kleurstof van tatoeage-inkt. Dit kan ook leiden tot een allergische reactie.
Wat zijn de mogelijke gevolgen voor de gezondheid?
Chroomtrioxide is een sterk oxiderende stof, die in contact met brandbare stoffen brand of explosie kan veroorzaken. Bij verhitting ontleedt het in chroom(III)oxide en zuurstofgas.
De stof is corrosief voor de ogen, de huid, de ademhalingswegen en bij ingestie (inname langs de mond). Herhaalde of langdurige blootstelling kan de huid overgevoelig maken, astma veroorzaken en tot beschadiging van de nieren leiden.
Chroomtrioxide is kankerverwekkend bij inademing; er is geen drempelwaarde. Het is ook mutageen (kan erfelijke genetische schade toebrengen aan bepaalde cellen) en mogelijk toxisch voor de voortplanting of de vruchtbaarheid. Chroomtrioxide is, net als andere verbindingen van zeswaardig chroom, een zeer giftige, kankerverwekkende en milieugevaarlijke stof.
0 reacties